متدولوژی تدوین مدل جایزه
برای طراحی مدل ارزیابی جایزه سرآمدی مدیریت دانش 4 مرحله زیر انجام شد:
گام اول با شناسایی الگوها و مدلهای مرجع بینالمللی در حوزه مدیریت دانش برداشته شد. در این مرحله مدلها و مراجع روز دنیا در حوزه پیادهسازی مدیریت دانش توسط هسته اولیه کمیته فنی جایزه مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه این گام انتخاب 3 مرجع APQC، APO و استاندارد ایزو 30401 بهعنوان مراجع اصلی طراحی مدل بود. در گام دوم مولفههای مشترک در 3 مرجع منتخب استخراج شد و مبتنی بر ارکان اصلی مدل EFQM2020 دستهبندی شد. در گام سوم، موارد استخراج شده برای بیش از 20 خبره و متخصص صنعتی و دانشگاهی مدیریت دانش ارسال شد تا معیارهای اصلی مدل بر اساس نظر این افراد و مبتنی بر روش دلفی نهایی شود. در گام پایانی نیز با نظر خبرگان عضو در کمیته فنی جایزه، اجزای مدل شامل معیارها، زیرمعیارها و نحوه ارزیابی مدون شد.
اجزای اصلی مدل جایزه
مدل ارزیابی جایزه سرآمدی مدیریت دانش تمامی عوامل موثر بر پیادهسازی این نظام مدیریتی در سازمان را مورد ارزیابی قرار میدهد. ساختار 3 بعدی این مدل که از آخرین ویرایش مدل تعالی سازمانی الهام گرفته است، بهگونهای طراحی شده که همزمان «جهتگیری»،«اجرا» و «نتایج» پیادهسازی مدیریت دانش را بر اساس 9 معیار اصلی مورد سنجش قرار میدهد.
مراحل ارزیابی سرآمدی مدیریت دانش
ارزیابی سرآمدی مدیریت دانش در 3 مرحله و توسط بیش از 20 ارزیاب از متخصصان مدیریت دانش، خبرگان صنعت و اساتید دانشگاههای معتبر کشور صورت میپذیرد. در مرحله اول و پس از تکمیل فرم ثبتنام در جایزه، دوره آموزشی تشریح مدل ارزیابی برای نمایندگان سازمانها برگزار خواهد شد و نحوه پاسخدهی به معیارها تبیین میشود. در ادامه اظهارنامههای تکمیل شده توسط یک تیم ارزیابی 3 نفره بررسی میشود؛ سپس یک تیم ارزیابی 2 تا 4 نفره در محل سازمان حاضر شده و جلسههای ارزیابی حضوری (سایت ویزیت) برگزار میشود. در این مرحله ترکیب داوران بهگونهای خواهد بود که درصورت امکان حداقل یکی از داوران از خبرگان تخصصی سازمان مورد بررسی باشد تا مقتضیات حاکم بر صنعت مدنظر قرار گیرد. پس از ارزیابی حضوری، امتیازهای کسبشده در هر معیار مشخص شده و در رویداد اعلام نتایج، بر اساس جایگاه کسب شده از سازمان تقدیر میشود. اسامی تیم ارزیابی تا روز برگزاری رویداد اعلام نتایج محرمانه باقی خواهد ماند.
گزارش بازخورد
آخرین مرحله حضور در جایزه سرآمدی مدیریت دانش تدوین و ارائه گرارش بازخورد به سازمانهای شرکتکننده است. در این مرحله کمیته ارزیابان با همراهی دبیرخانه اجرایی اقدام به تدوین گزارش بازخورد میکند. این گزارش شامل جزئیات امتیاز سازمان در هریک از معیارها و زیرمعیارهای مدل است. براساس گزارش بازخورد جایزه سرآمدی مدیریت دانش، متولیان مدیریت دانش سازمان نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کرده و میتوانند اقدام به تعرف و اجرای پروژههای بهبود کنند.
سطوح امتیازی
براساس مدل ارزیابی سرآمدی مدیریت دانش، سازمانهای شرکتکننده در فرایند ارزیابی، امتیازی در بازه 0 تا 1000 دریافت میکنند. جایگاه سازمان مبتنی بر امتیاز دریافتی در یکی از سه سطح تندیس، تقدیرنامه و گواهینامه خواهد بود.
گواهینامه: تا 100 امتیاز
تقدیرنامه 1 ستاره: بیش از 100 امتیاز
تقدیرنامه 2 ستاره: بیش از 200 امتیاز
تقدیرنامه 3 ستاره: بییش از 300 امتیاز
تقدیرنامه 4 ستاره: بیش از 400 امتیاز
تقدیرنامه 5 ستاره: بیش از 450 امتیاز
تندیس بلورین: بیش از 550 امتیاز
تندیس سیمین: بیش از 650 امتیاز
تندیس زرین: بیش از 750 امتیاز
ابعاد ارزیابی
مدل ارزیابی جایزه سرآمدی مدیریت دانش تمامی عوامل موثر بر پیادهسازی این نظام مدیریتی در سازمان را مورد ارزیابی قرار میدهد. ساختار ۳ بعدی این مدل که از آخرین ویرایش مدل تعالی سازمانی الهام گرفته است، بهگونهای طراحی شده که همزمان «جهتگیری»، «اجرا» و «نتایج» پیادهسازی مدیریت دانش را بر اساس ۹ معیار اصلی را با منطق رادار مورد سنجش قرار میدهد.
بخش اول مدل سرآمدی مدیریت دانش «جهتگیری» است که شامل 3 معیار رهبری، استراتژی و فرهنگ سازمانی است. بخش دوم یا استفاده از 4 معیار کارکنان، چرخه دانش، فناوری اطلاعات و ساختار و فرایند مدیریت دانش به موضوع «اجرا» مدیریت دانش را مورد ارزیابی قرار میدهد. بخش سوم نیز به «نتایج» مدیریت دانش اختصاص یافته که با 2 معیار نتایج کمی و نتایج کیفی سنجیده میشود.